Injectie tegen zomereczeem bij paarden: oplossing of risico?

Voor sommige paardeneigenaren is het een jaarlijks dilemma: hun paard heeft weer jeuk en geen enkel smeerseltje lijkt écht te helpen. Wanneer de zomereczeem verergert en het paard zichzelf open schuurt, grijpen velen uiteindelijk naar de laatste strohalm: de injectie tegen zomereczeem. Een prik die vaak even wat verlichting geeft. Maar hoe tijdelijk is die rust?

Wat doet zo’n injectie écht in het lijf van je paard? En waarom kan deze 'oplossing' op de lange termijn meer schade aanrichten dan hij ogenschijnlijk oplost?

In deze blog neem ik je mee in de fysiologie achter de corticoïdeninjectie, de effecten op de lange termijn en waarom deze aanpak het probleem niet bij de kern aanpakt.

Wat doet een corticosteroïdeninjectie precies?

Corticosteroïden, zoals dexamethason of prednisolon, bootsen het lichaamseigen stresshormoon cortisol na. Ze remmen ontstekingen en temperen de afgifte van histamine, het stofje dat vrijkomt bij een allergische reactie en jeuk veroorzaakt.

De werking is krachtig: binnen 24–48 uur zie je vaak duidelijke verbetering. Je paard stopt met schuren, de huid komt tot rust en het lijkt alsof het probleem is opgelost.

Maar dat effect is tijdelijk. En de prijs die je betaalt zit niet alleen in euro's, maar ook in fysiologische ontregeling.

De risico’s van herhaald corticoïdengebruik

1. Onderdrukking van het immuunsysteem

Corticosteroïden dempen het immuunsysteem. Dat betekent: minder jeukreactie, maar ook minder afweer tegen infecties. Bij langdurig of herhaald gebruik vergroot dit de kans op schimmelinfecties, bacteriële huidproblemen en een vertraagde wondgenezing.

2. Verstoring van de hormoonbalans

Het lichaam maakt normaal gesproken zelf cortisol aan via de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as (HPA-as). Corticoïden van buitenaf zorgen ervoor dat deze as tijdelijk stilvalt. Bij herhaald gebruik kan dit leiden tot bijnierinsufficiëntie: het lichaam kan dan niet meer goed reageren op stress of ontstekingen zonder externe hulp.

3. Verstoring van de darmgezondheid

Cortisol en zijn synthetische varianten verhogen de doorlaatbaarheid van de darmwand. Hierdoor kunnen onverteerde voedseldeeltjes, endotoxinen en aminen de bloedbaan in lekken. Het gevolg: systemische ontstekingsreacties en juist een versterking van de allergische gevoeligheid op de langere termijn.

4. Effect op insulinegevoeligheid

Corticosteroïden verlagen de insulinegevoeligheid van cellen. Dat verhoogt het risico op insulineresistentie, met als mogelijke gevolgen hoefbevangenheid, spierproblemen of versnelde veroudering van weefsels. Zeker bij paarden die al gevoelig zijn voor EMS of pseudo-PPID is dit een belangrijk risico.

Symptoombestrijding vs. systeemherstel

Een cortico-injectie haalt tijdelijk het alarm weg. Maar de reden áchter dat alarm, zoals darmontstekingen, het voeren van niet-passende voeding of chronische stress, blijft gewoon bestaan. Daardoor komt het probleem vrijwel altijd terug. En vaak heviger.

Corticosteroïden zijn als een pleister op een lekkende waterleiding: je dempt het zichtbare probleem, maar de echte schade gaat intussen verder. De darmflora blijft uit balans, het immuunsysteem blijft alert en overprikkeld, en de gevoeligheid voor externe triggers als insectenbeten of pollen neemt steeds verder toe. Elke zomer lijkt het paard gevoeliger, de jeuk hardnekkiger en de reacties heftiger.

Wil je zomereczeem écht oplossen? Dan moet je het systeem van je paard herstellen. En dat doe je niet met één actie, maar met een integrale aanpak:

• Breng de darmgezondheid in balans. De darm is de basis van het immuunsysteem. Zonder gezonde darmflora ontstaat er lekkage van ongewenste stoffen richting bloedbaan (leaky gut), met als gevolg chronische ontstekingsreacties en overgevoeligheden. Analyseer het ruwvoer, vermijd kuil/voordroog, en werk aan vezelrijke, suikerarme voeding die het microbioom voedt in plaats van belast.

  
  

• Verminder stress in de huisvesting. Langdurige stress verhoogt de cortisolspiegel, wat direct invloed heeft op darmdoorlaatbaarheid, spierspanning en het regulatiesysteem van het lichaam. Stressreductie begint bij voldoende ruwvoerplekken, een stabiele kudde, schuilmogelijkheden voor alle paarden en voldoende bewegingsvrijheid.

  
  

• Optimaliseer je voeding. Vermijd bewerkte bijvoeding, suikers, gistculturen en vulstoffen die de darmflora belasten. Kies in plaats daarvan voor natuurlijke, paard-eigen voeding op basis van hooi, kruiden, mineralen en eventueel gerichte supplementen. Pas de voeding aan op basis van het seizoen, arbeid, en gevoeligheden van het paard.

  
  

• Ondersteun de ontgiftingsorganen (niet detoxen!!). De lever, nieren, lymfe en huid werken continu samen om afvalstoffen af te voeren. Maar als het paard jarenlang belast is met verkeerde voeding, medicatie of stress, hebben deze organen ondersteuning nodig om hun werk weer goed te doen. Dat begint bij het verminderen van de instroom (wat komt er binnen?) en daarnaast gerichte ondersteuning met kruiden, managementsaapassingen en een jeukprotoocol. Vermijdt alsjeblieft abrupte detoxprotocollen: die gooien vaak méér afvalstoffen los dan het lijf aankan.

  
  

Systeemherstel kost meer tijd dan een injectie. Maar het verschil? Je pakt het probleem bij de wortel aan, niet bij de bladeren. En dat zie je terug in het gedrag, de huid, de energie en de weerstand van je paard. Je bouwt aan herstel, in plaats van steeds opnieuw te dempen.

Waarom kiezen voor systeemherstel wél werkt

Een injectie tegen zomereczeem lijkt misschien een snelle oplossing, maar maskeert de oorzaak. Het is symptoombestrijding met bijwerkingen die je paard op de langere termijn kwetsbaarder maken.

Kies liever voor een plan dat het lijf weer in balans brengt en richt je je op de oorzaken: wat zorgt ervoor dat die huid zo explosief reageert? Welke factoren zetten het immuunsysteem aan? En hoe breng je daar stap voor stap rust in?

In de Jeuk Cursus leer je precies hoe je dat doet:

• Je ontdekt welke rol voeding, huisvesting, stress en de darmen spelen bij jeukklachten.

• Je leert signalen herkennen vóórdat het escaleert.

• Je krijgt praktische strategieën om je paard te ondersteunen met voeding, kruiden, management en monitoring.

• En misschien wel het belangrijkste: je leert zelf denken als jeukspecialist voor je eigen paard.

  
  

Geen one-size-fits-all, maar een onderbouwde en werkbare aanpak waarmee je écht het verschil maakt, van binnenuit.

👉 Wil je die kennis inzetten om jouw paard écht te helpen?

Dan is dit het beginpunt: Jeuk Cursus